Dentist man making procedures with his patient in dental office

Karmienie piersią

Karmienie piersią zdrowego noworodka za­czyna się po paru godzinach od urodzenia. Ma to dla matki i dla dziecka ogromne zna­czenie. Gruczoł sutkowy matki wydziela we wczesnym okresie laktacji siarę, inaczej młodziwo—niedojrzałe mleko. Siara ma dużą wartość odżywczą, a ssanie piersi, chociażby początkowo krótkotrwałe, przyspiesza fiz­jologiczne mechanizmy regulujące wydziela­nie mleka kobiecego.

Liczba i częstość karmień
W pierwszych tygodniach życia noworodek powinien być karmiony „na żądanie”, czyli należy go przystawiać do piersi tak często, jak często domaga się krzykiem, który jest wyrazem głodu, jeżeli wykluczy się inne jego przyczyny (np. mokra pieluszka, uczucie zi­mna lub gorąca). Każda matka po pewnym czasie poznaje, kiedy dziecko płaczem oznajmia, że jest głodne. W pierwszych 10—14 dniach życia liczba karmień „na żądanie” wynosi 10, a nawet 14 w ciągu doby, w tym 2—3 karmienia, w nocy. Później stopniowo obniża się i w następstwie samoregulacji dziecka ustala się na pozio­mie 6—7 karmień w ciągu doby w 3 miesią­cu życia, a 5—6 karmień ok. 6 miesiąca ży­cia. Równocześnie wydłuża się przerwa noc­na w karmieniu, która trwa początkowo 6, a następnie 9 godzin. Przerwy między karmie­niami wynoszą wtedy od 3 do 3,5 godziny. Jeżeli niemowlę od czasu do czasu przesy­pia porę karmienia, nie należy go budzić.

Czas trwania karmienia
Niemowlę samo reguluje czas trwania posił­ku, ssie tak długo, dopóki się nie nasyci. Karmienie nie powinno trwać krócej niż 10 min i nie dłużej niż 20 min. W pierwszych 5 min zdrowe silne dziecko wysysa ponad po­łowę do trzech czwartych zawartego w piersi mleka, a po dalszych 5 min już tylko niewiel­kie ilości. Przedłużanie karmienia ponad 20 min można stosować przejściowo u słabych i najmłodszych, nie umiejących jeszcze efek­tywnie ssać noworodków.

Wielkość poszczególnych posiłków
Sprawdzianem odpowiedniego pod wzglę­dem ilościowym karmienia jest ogólny stan dziecka i prawidłowy przyrost wagi. Dziecko, które nie dojada, źle przybywa na wadze, jest niespokojne, często budzi się z płaczem, nawet po całkowitym opróżnieniu piersi robi wrażenie głodnego, płacze, „szuka”, ssie rączki. W takich przypadkach należy kontro­lować w ciągu paru dni wielkość posiłków, ważąc dziecko przed karmieniem i po kar­mieniu. Jeśli dziecko nie dojada z powodu zbyt małej ilości pokarmu matki, można kar­mić je z obu piersi, kiedy i to nie pomaga, na­leży dokarmiać je mieszankami z mleka kro­wiego.

Trzeba pamiętać, że po każdym karmieniu sutek musi być całkowicie opróżniony. Jeśli pozostaje w nim trochę pokarmu, należy od­ciągnąć go ręcznie. Kobietę karmiącą obowiązuje szczególna hi­giena ciała, bielizny i sutka. Sutek przed każ­dym karmieniem należy dokładnie umyć i osuszyć.

Pozycja ciała kobiety w czasie karmienia musi być wygodna. Najlepiej jest karmić w pozycji siedzącej i trzymać dziecko w ułoże­niu półpionowym z opartą o ramię główką. Dobrze jest, kiedy karmiąca ma pod nogami niski stołeczek. Dziecku trzeba włożyć do ust całą brodawkę i uważać, aby nosek dziecka nie był przyciśnięty do sutka, utrudnia to bo­wiem oddychanie. Po karmieniu należy dziecko chwilę potrzymać w pozycji piono­wej, aby mu się „odbiło” powietrze, które łyka w czasie karmienia.

Przeciwwskazania do karmienia piersią:

Ze strony matki są: ostra choroba zakaźna, czynna gruźlica płuc, choroby nowotworowe, ostra niewydolność krążenia, psychoza po­porodowa.
Ze strony dziecka: rozległe wady rozwojowe twarzy (np. rozszczep warg i podniebienia), ciężkie choroby noworodka (np. wylew śr.ód-czaszkowy), wcześniactwo.

Noworodki te nie mogą ssać z przyczyn anatomicznych lub z braku odruchu ssania. Wymagają karmienia przez zgłębnik do-żołądkowy lub pipetą; stan ich wymaga leczenia szpitalnego. Mleko kobiece zawiera zbyt mało witamin w stosunku do potrzeb dziecka, dlatego nie­mowlętom karmionym piersią od 2 tygodnia życia podaje się witaminy C i D3. Dawkowa­nie ustala lekarz.
Zawartość żelaza w mleku kobiecym, po­dobnie jak w krowim, jest niewielka. W pierwszych miesiącach życia niemowie korzysta z zapasów żelaza przekazanych mu przez matkę, które z czasem wyczerpują się. Dla­tego konieczne jest wprowadzenie do diety dziecka zupy jarzynowej, soków warzywnych i owocowych. Soki podaje się od 3 tygodnia życia, począwszy od kilku kropli do 10—30— -50—100 ml w ciągu pierwszego roku życia. Zupę jarzynową podaje się od 4 miesiąca życia.